Ποια είναι τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας;

Συντάχθηκε από το πρόγραμμα INSPIRER στις 29 Ιουνίου 2022. Καταχωρήθηκε στο Blog posts.  

Γίνεται όλο και πιο περίπλοκο για τους μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζόμενους να ακμάσουν στον εργασιακό χώρο λόγω σοβαρών προκλήσεων που πρέπει να επιλυθούν. Τα βασικά προβλήματα περιλαμβάνουν διακρίσεις λόγω ηλικίας, ανεπαρκείς ευκαιρίες κατάρτισης, την εργασία με ταυτόχρονη διαχείριση θεμάτων υγείας, τον συνδυασμό της εκτέλεσης των υπηρεσιακών καθηκόντων και τον οικονομικό προγραμματισμό για τη συνταξιοδότηση. 

Οι εργαζόμενοι που μεγαλώνουν πιστεύουν ότι η σωματική τους υγεία, η γνωστική τους κατάσταση και η κατανόηση των νέων τεχνολογιών αποτελούν εμπόδια για την απρόσκοπτη και συνεχή ενσωμάτωσή τους στον εργασιακό χώρο[1].  

Η μείωση των επιδόσεων είναι μια άλλη πρόκληση. Συχνά αποδίδεται στην απαξίωση των δεξιοτήτων και συχνά οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας λαμβάνουν λιγότερα κίνητρα από τους νεότερους κυρίως διευθυντές τους για να συμμετάσχουν σε επιμορφώσεις για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων τους. Η τάση αυτή μπορεί επίσης να εξηγηθεί από τη δυσκολία υιοθέτησης νέων τεχνικών και ψηφιακών δεξιοτήτων. Ως εκ τούτου, οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας έχουν περιορισμένη πρόσβαση στην κατάρτιση[2]. Επιπλέον, κάποιοι πιο προχωρημένης ηλικίας δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις αλλαγές και να αποχωριστούν τις παλιές τους συνήθειες και ιδανικά, τα οποία γενικά θεωρούνται ξεπερασμένα. 

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα είναι οι ηλικιακές διακρίσεις ή ο ηλικιακός ρατσισμός. Συνεπάγεται την αξιολόγηση ενός δυνητικού εργαζομένου ή υποψηφίου λιγότερο ευνοϊκά λόγω της ηλικίας του. Παρόλο που ο νόμος περί διακρίσεων λόγω ηλικίας στην απασχόληση (ADEA) απαγορεύει τον ηλικιακό ρατσισμό σε βάρος ατόμων ηλικίας 40 ετών και άνω, εξακολουθούν να υπάρχουν περιπτώσεις διακρίσεων στο χώρο εργασίας. Μπορεί να οδηγήσει χαμηλότερες επιδόσεις γνωστικών και σωματικών δραστηριοτήτων από τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που εκτίθενται σε αρνητικά ηλικιακά στερεότυπα, σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). 

Ο ηλικιακός ρατσισμός απέκτησε νέο νόημα κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Οι εργαζόμενοι όλων των ηλικιών αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στις νέες τεχνολογίες προκειμένου να συνδεθούν με τους συναδέλφους τους λόγω της απομακρυσμένης και εικονικής εργασίας, ενώ οι νεότεροι εργαζόμενοι θεωρούνται συνήθως πιο εξοικειωμένοι με την τεχνολογία. Υπήρχε ο πιθανός κίνδυνος οι εργοδότες να κάνουν διακρίσεις εις βάρος των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων που θεωρούσαν ότι δεν είχαν τεχνικές γνώσεις. Έτσι, υπήρχαν δυσκολίες προσαρμογής σε ένα νέο είδος εργασίας. Ωστόσο, ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι προσαρμόζονταν καλύτερα στην εξ αποστάσεως εργασία από ό,τι οι νεότεροι. 

Παρ’ όλα αυτά, η δημιουργία ενός φιλικού προς την ηλικία χώρου εργασίας είναι απαραίτητη. Η παροχή συνεχούς κατάρτισης σε δεξιότητες, η βελτίωση των συνθηκών εργασίας και η παροχή ενός ευέλικτου εργασιακού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης της τηλεργασίας, θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τους πιο ηλικιωμένους εργαζόμενους να παραμείνουν στο εργατικό δυναμικό. 

[1] Nagarajan, N. R., Wada, M., Fang, M. L., Sixsmith, A. (2019). Defining organizational contributions to sustaining an ageing workforce: a bibliometric review. European Journal of Ageing.

[2] Ravichandran, S., Cichy, K. E., Powers, M., & Kirby, K. (2015). Exploring the training needs of older workers in the foodservice industry. International Journal of Hospitality Management, 44, 157–164.