Διαγενεακή σύγκρουση στον εργασιακό χώρο: ποιο είναι το μήλο της έριδος;

Ο σημερινός χώρος εργασίας χαρακτηρίζεται από τη συνύπαρξη διαφόρων γενεών, από τους Baby Boomers (ή Βετεράνους) έως τους Zoomers, που εργάζονται δίπλα-δίπλα, και έτσι δημιουργούνται πιθανές συγκρουσιακές καταστάσεις που προκύπτουν ακριβώς λόγω διαφορών των γενεών τους. Ποιες είναι όμως οι πηγές αυτών των συγκρούσεων; 

Μια μελέτη των Urick κ.ά. που δημοσιεύθηκε το 2016 από το Oxford University Press διερεύνησε το φαινόμενο αυτό, παίρνοντας συνεντεύξεις από ένα δείγμα 56 επαγγελματιών – 28 από αυτούς με μέση ηλικία 29 ετών και 28 με μέση ηλικία 71 ετών – για να διερευνήσει τη φύση των διαγενεακών συγκρούσεων, τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτές και τις στρατηγικές  που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπισή τους.  

Εντοπίστηκαν τρεις τύποι συγκρούσεων, καθώς και τρεις στρατηγικές που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπισή τους.  

Οι κατηγορίες έντασης που προέκυψαν είναι οι εξής: 

• Εντάσεις λόγω αξιών. Αυτές προκύπτουν από τη σύγκρουση μεταξύ παραδοσιακών και προοδευτικών ιδεωδών, καθώς το νεότερο δείγμα θεωρεί το παλαιότερο συντηρητικό και λιγότερο δεκτικό στη διαφορετικότητα, ενώ το παλαιότερο δείγμα θεωρεί το νεότερο πιο φιλελεύθερο πολιτικά και λιγότερο πατριωτικό. 
• Εντάσεις λόγω συμπεριφοράς. Αυτές βασίζονται στην αντίληψη που έχει η κάθε γενεαλογική ομάδα για την άλλη: η νεότερη γενιά θεωρεί ότι η παλαιότερη επενδύει υπερβολικά στην εργασία, είναι απρόθυμη να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία και ανίκανη να προσαρμοστεί στα σύγχρονα μέσα, ενώ η παλαιότερη γενιά πιστεύει ότι η νεότερη θεωρεί τον εαυτό της δικαιωματικά προνομιούχο, θεωρεί την τεχνολογία δεδομένη και δεν μπορεί να επικοινωνήσει αποτελεσματικά. 
• Εντάσεις λόγω ταυτότητας. Σύμφωνα με αυτό το είδος σύγκρουσης, το νεότερο δείγμα αισθάνεται ότι ο παλαιότερος θέλει να είναι περισσότερο προσανατολισμένος στην εργασία, ενώ η ομάδα των παλαιότερων πιστεύει ότι οι νεότεροι τους αντιμετωπίζουν σαν να καθορίζονται κυρίως από την εργασία τους. 

Οι στρατηγικές που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση των διαγενεακών συγκρούσεων είναι οι εξής:  

• Στρατηγικές προσανατολισμένες στα επιτεύγματα. Χρησιμοποιείται το επικοινωνιακό στυλ που προτιμά η άλλη ομάδα γενεών για την άμβλυνση των συγκρούσεων και στην ανάδειξη των κοινών στόχων που επιτεύχθηκαν, με σκοπό να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη.  
• Στρατηγικές προσανατολισμένες στην εικόνα. Αυτές περιλαμβάνουν τον έλεγχο της προσωπικής εικόνας του καθενός μέσω της διαχείρισης των πληροφοριών που μοιράζεται και της “ορατότητας”, κάτι που μπορεί να είναι το πώς ντύνεται κάποιος στον επαγγελματικό του βίο ή το να βρίσκεται στον εργασιακό χώρο κατά τις συνήθεις ώρες γραφείου. 
• Στρατηγικές προσανατολισμένες στο “εγώ”. Η αλληλεπίδραση με συναδέλφους από διαφορετικές γενιές γίνεται έτσι ώστε να προστατεύονται οι προσωπικές ανάγκες του καθενός, ή κάποιος απομακρύνεται από πιθανές συγκρουσιακές καταστάσεις για να αποφύγει τις εντάσεις.  

Παρόλο που το κεντρικό θέμα αυτού του άρθρου είναι η σύγκρουση, η μελέτη που παρατίθεται απέδειξε ότι οι διαγενεακές εντάσεις μπορούν να έχουν και μια θετική πλευρά. Πράγματι, όταν ένας εργαζόμενος προσαρμόζει το στυλ επικοινωνίας, καταβάλλει προσπάθεια να είναι πιο ορατός ή επικεντρώνεται σε έναν κοινό στόχο, προκειμένου να αποφύγει τη σύγκρουση, διαμορφώνονται στρατηγικές που μπορούν να οδηγήσουν σε καλύτερα αποτελέσματα, αυξημένη συνεργασία και μάθηση. 

Ωστόσο, θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι οι προαναφερθείσες πηγές σύγκρουσης και οι στρατηγικές επίλυσης μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο, καθώς επηρεάζονται από τα στερεότυπα και τις προσδοκίες που έχουν οι άνθρωποι για τις άλλες γενιές, οι οποίες με τη σειρά τους επηρεάζονται από στοιχεία του περιβάλλοντος, την κοινωνία, τα μέσα ενημέρωσης, την οικονομία, τα πολιτικά γεγονότα και τις προσωπικές εμπειρίες εργασίας ή ζωής. Λοιπόν… Εσείς τι λέτε; Μεταξύ εσάς και του συναδέλφου σας που προέρχεται από άλλη γενιά, ποιο είναι το μήλο της έριδος;